Budizmi Benimseyen Tobalar
Türkler tarih boyunca birçok dini benimsemiştir. Bunlardan biri olan Budizm, 385-550 yılları arasında Kuzey Çin’de kurulan Toba Devleti tarafindan benimsenmiştir. Aslen Türk olan Tobalar, memurluk vasfı için Çinlileri kullanıyorlardı. Tabi bu birliktelik, ticaret, kültür karmaşasını doğurdu ve Tobalar zamanla Budizm’i kabul ettiler ve Çinlileştiler.
8. yy.da Çinlilerle iş birliği yapan ve diğer Türklerle savaşan Uygurlar önce Mani, daha sonra Buda dinini kabul ettiler. Uygurlar da bir süre Budizm dinini kabul etmişlerdir. Doğu Türkistan’da yaşayan Uygurlar dinlerini değiştirmekle beraber dillerini korudular ve Türkçe pek çok eser meydana getirdiler. O zamanların bir diğer büyük devleti olan Göktürkler ise kendi örf ve âdetlerine uymadığı için Budizm dinini kabul etmediler.
Gerçekten de Türklerin hayata bakış açısı ile Budizm arasında uçurumlar kadar fark vardı: Türklerde hayvan eti yemek günah değildir. Tam tersine onların başlıca gıdası hayvan etidir. Fakat Budizm’in beş büyük günahından biri hayvan dahil, canlı varlık öldürmekti. Tarih boyunca et yemeyi çok seven, kültüründe avcılık ve hayvan eti yemek olan Türkler bu nedenle Budizm’le çok uyuşmadi ve Budizm bu nedenle Türkler arasında fazla yayılamadı. Budizm Türklerde sınırlı kaldı, hatta çok az denebilecek sayıda devletle sınırlı kaldı.
