İnsanoğlu, her daim dünyayı, özellikle kendi çevresinin nasıl var olduğunu merak etmiştir. İçinde yaşadığı dünyanın nasıl meydana geldiğini ve bu meydana geliş sırasında ne gibi süreçler geçirdiği merak konusu olmuştur. Evren nasıl oluştu?
Bu soruya pek çok cevap verilmekle birlikte, net cevaba ulaşılamamıştır. Bu cevaplar arasında en çok değer gören ise ”Büyük Patlama” kuramıdır. Buna göre evren 13.8 milyar yıl önce yaşanan büyük patlama ile oluşmaya başlamıştır. Muazzam derecede oluşan enerji, gaz ve tozdan meydana geldiği sanılan solar nebula yoğunlaşarak, güneş sistemini meydana getirmiştir. (Davidson vd., 1997).
Gezegenimiz ise yaklaşık 3.5 milyar yıl önce canlı belirtileri göstermiştir. Biz insanlık ise birkaç milyon yıl önce meydana geldi. Gezegene hatta evrene kıyasla insanın tarihi oldukça kısadır. İnsanın evrende pek değeri (var oluş yaşı açısından) olmasa da Dünya da oldukça değerlidir. Zira insanoğlu çevre ile hızlıca etkileşime girerek onu pozitif veya negatif anlamda etkilemiştir ve de etkilemeye devam ediyor.
Çevre Tarihi
İnsanoğlu, iletişim becerisinden kaynaklı topluluk halinde yaşayabilmektedir. Bu topluluklar oluştuğundan bugüne çevre ile sürekli iç içe olmuş geçmişten bugüne onu şekillendirmiştir. İnsanlık, geçmişe ait verilerle, kendi geleceğini tayin etmiştir.
Bu nedenle geçmişte yaşanan herhangi bir çevresel felakete neden olan insan, bir anlamda geleceğini de tehlikeye atmıştır. Çünkü tarihi olaylar bir zincirin halkaları gibidir, kendinden önceki olayın sonucunu oluştururken, kendinden sonraki olaya da sebebiyet verebilir.
Tüm bu olayların bütünü olan ”Çevre Tarihi” uzmanlık alanı, yaptığı çalışmalarla bilim dünyasına katkı sağlamaktadır. Son elli yıldır akademik zümrede daha da popüler olan Çevre Tarihi, ilk olarak Amerika’da 1975 yılında kurulan ”Çevre Tarihi Amerikan Derneği” ile ön plana çıkmıştır.
Kaynak: İ. Yenigün ve E. Tuğalan , “Geçmişten Geleceğe “Çevre Tarihi””, Sürdürülebilir Çevre Dergisi, c. 1, sayı. 1, ss. 31-36, Haz. 2021
Uzayla – Kültür Evreni
