“Benden hoşlanmayacak, dedi Mary sert, soğuk tavrıyla. “Kimse hoşlanmıyor zaten.”
Martha yeniden düşünceli düşünceli baktı.
“Peki sen kendini seviyor musun?” diye sordu, gerçekten bilmek ister gibi sormuştu bunu.”
Oldukça akıcı ve güzel bir anlatıma sahip olan Gizli Bahçe, Frances Hodgson Burnett tarafından yazılmış, tatlı ve masum bir roman. Ele aldığı dokunaklı hikaye bir yana, içerisinde yer alan diyalogların, okura hayat hakkında, düşünce sistemimiz ve dünyaya bakışımız hakkında olumlu dersler katması ile çok beğendiğim bir kitap oldu.
Kitapta, geçirdiği zor çocukluğa karşı bir savunma sistemi olarak şımarık ve saldırgan bir mizaca sahip olan Mary ile kendisi gibi zor bir çocukluk geçiren kuzeni Colin’in tanışmasıyla hikayenin evrildiğini görüyoruz. Sevgisizlik yaşayan iki çocuğun, bir gizem sonucunda bir araya gelince birbirlerini nasıl daha iyi bir hale getirdiği sürecine şahit olduğumuz romanda, sevginin onarıcı bağı Mary ve Colin’in etrafında bir ışık gibi parlayıp zor çocukluk dönemlerinden onları kurtarıyor, iyi bir insan olmayı, kendilerine ve çevrelerine iyi gelmeyi yaşayarak öğreniyorlar.
Mary ve Colin, atladıkları gizli macera ile dünyayı keşfederken aslında bir yandan da kendilerini de keşfediyorlar. Önlerine koyulmuş olduğunu düşündükleri engellerin bir hiç olduğunu görmeleri, kendilerine sunulan ile yetinmeyip kendilerinin neleri seveceklerine dair bir keşfe çıkmaları, deneyimledikleri karşısında dünyanın daha büyük olduğunu keşfetmeleriyle kalpleri de büyüyen iki çocuğu görüyoruz.
“Geçen yüzyılda insanların keşfetmeye başladığı yeni şeylerden biri düşüncelerin –yalnızca saf düşüncelerin- elektrik bataryaları kadar güçlü olduğuydu, kimi için güneş ışığı kadar iyi, kimi için zehir kadar kötü. Üzücü veya kötü bir düşüncenin zihninize girmesine izin vermek, kızıl mikrobunun vücudunuza girmesine izin vermek kadar tehlikelidir. İçinize girdikten sonra orada kalmasına izin verirseniz, yaşadığınız sürece ondan asla kurtulamayabilirsiniz.”
Mary’nin birbirlerine sevgi ve şefkatle yaklaşan insanların olduğu ortamlarda bulundukça değişen ruhi yapısı, yazarın bir çocuğun büyüme çağında maruz kaldığı durumların onun kişiliğine nasıl yansıdığını gösteren bir aynaydı adeta.
Zor bir çocukluk geçiren ve ilginin özenle verildiği bir sevgi bağından mahrum kalarak agresifleşmiş Mary’nin, kendisine gerçek bir şefkatle yaklaşan insanların yanında bulunup bu bağı tanıdıkça ve kabullendikçe, oluşturduğu savunma mekanizmasının ne kadar değiştiğini ve ruhi anlamdaki yaralarının iyileştiğine şahit olmanın çok etkileyici olduğunu düşünüyorum.
"İstediğin bir toprak parçası gördüğünde," dedi neredeyse gülümseyerek, "orayı al ve canlandır çocuğum."
Kitabın daha çok çocuk yetiştirilme tarzlarından ve bunun sonuçlarından bahsettiğini düşünüyorum. Sömürge sistemine de gönderme yapılan kitapta, Mary’nin başta kötü, bencil ve şımarık davranışlarının, edindiği yeni bakış açıları ve sevgi, şefkat, merhamet gibi duygularla tanıştırıldıkça iyiye evrilmesi de bunun bir göstergesi.
Mary ve Colin’in çocuk olmayı keşfedip bu dünyanın kendilerine gülümseyen yanlarını keşfetmeye çıktığı Gizli Bahçe, herkesin okuması gereken sıcacık bir hikaye.
Her iletişim karşılıklıdır, belki bazen insan verdiğini alamaz, ancak bazen de verdiği çok daha büyük bir güzellik olarak geri döner bu dünyaya. Gizli Bahçe adlı eserde de dönüşünün güzel olduğu öğretileri görüyoruz.
“Yeni güzel düşünceler, eski korkunç düşünceleri uzaklaştırmaya başlayınca yeniden hayata döndü, damarlarındaki kan sağlıkla akıp ona sel gibi güç taşıdı.(…) Aklına tatsız veya cesaret kırıcı düşünceler geldiğinde sadece zamanında farkına vararak bunları uzaklaştırıp yerine azimle hoş ve cesur düşünceler koyan birinin başına çok daha şaşırtıcı şeyler gelebilir. O iki düşünce aynı yerde barınamaz.”
