Kötülüklerin Anası ve Bir Feminist: Lilith

Lilith efsanesi tek tanrılı dinlerden de önceye, Mezopotamya uygarlıklarına dayanıyor. Hatta Sümer Ve Babil mitolojilerinde “Rüzgar Tanrıçası” olarak adlandırılmış, Tevrat’ın ikinci bölümü olan “Talmud”da da geçiyor ve Kabala’da da ondan bahsedilir ki zaten Dünya Lilith ile Kabala araştırmacıları sayesinde tanışıyor.

Kimdir Bu Lilith? 

Efsanelerde Adem’in Eva’dan önceki ilk eşi olarak bilinir. Musevilik ve Hristiyanlık inanışlarında; Uzun dalgalı gür ve güneş kızılı saçlara sahip, kehribara çalan gözleri, süt gibi beyaz teni ve zarif bir bedeni vardır çoğu yerde baştan çıkarıcı kadın olarak tasvir edilir.

Kötülüğün Anası Nasıl Feminist Olabilir?

Lilith, Adem’in kaburga kemiğinden değil onun gibi toprak ve kilden yaratılmıştır. Bu bilgiye göre ikisinin de birbirinden hiçbir üstünlüğü yok. Fakat Adem kendini Lilith’den her zaman üstün gördü ve kendisine itaat etmesini istedi.

Hâl böyle olunca Lilith ikisininde eşit olduğunu savundu çünkü Tanrı ikisini de aynı şekilde yarattı ve Lilith sonuna kadar birbirlerine denk olduklarını dile getirdi.

Efsanelere göre ikiside bu konuda zıtlaştı ve geri adım atan olmadı, ikiside kendi fikirlerini sonuna kadar diretti.
Bunun yanı sıra Adem cinsel yaşantılarında da Lilith’e karşı baskın bir tutum sergiledi ve buna dayanamayan Lilith, Tanrı’nın yasak olan ismini söyleyerek cennetten kaçar, zaten başka türlü cennetten çıkmasının imkânı yoktur.

Rivayetlerden sonra Lilith’in cennetten sonra ki ilk durağı Kızıldeniz yakınlarında bir mağara olmuştur.

Eşitlik için zıtlaşması, Tanrı’nın verdiği onca lütuftan ve cennetinden yani sıcak yuvadan kaçması üzerine Lilith dışlananlardan oldu .

Bu mağarada Lilith iblislerle beraber oldu ve başka bir rivayete göre bu iblislerden 100’e yakın cin çocuk doğurduğu, bu çocuklarında “vampir, cin, şeytan” şeklinde tasvir edildiği söylenir.
Ve böylece başka bir inanış doğar; Dünyada bu kadar fazla kötülük olması tamamen Lilith ve çocuklarının suçudur.

Adem ise Lilith’den sonra yalnızlık çekmeye hatta Tanrı’ya Lilith’in geri gelmesi için yalvarmaya bile başlar.
Tanrı ise bu yalvarışlardan sonra Lilith’e Senoy, Sansenoy ve Samengelof isimli üç melek ile cennete dönmesi için çağrı yapar. Lilith bu teklifi reddeder ve melekler eğer o geri dönmezse her gün çocuklarının canını alacaklarını söylerler.

Ve bu tehdit altı boş bir tehdit değildi, melekler tam da dedikleri gibi Lilith’in dönmediği her gün yüzlerce çocuğunun canını aldılar ve o bu sırada fazlasıyla acı çekti.

Bir gece Tanrı, Adem uykudayken ondan aldığı bir kaburga kemiği ile Havva diğer bir deyişle Eva’yı yarattı. Kaburga kemiğinden yaratmasının nedenini az çok tahmin ediyoruz, ikinci bir eşitlik kavgası olmaması. Bir rivayete göre Havva Lilith’e o kadar çok benzer ki, Adem yalvarmalarının kabul olduğunu hatta Lilith’in pişman olup geri döndüğü fikrine bile kapılır.

“Lilith başkaldıran bir kadını, Eva ise boyun eğen bir kadını temsil eder.”

Çocukları için acı çeken ve Adem’in Havva’ya olan bağlılığını asla kabullenemeyen Lilith’de Adem’den türeyen her bir çocuğu öldürme yemini eder.

Kimdir Bu Yasak Meyveyi Yediren?

Hepimiz biliriz ki Adem ve Havva’yı bir şeytan kandırır ve yasak meyveyi yedirerek cennetten kovdurur ve ölümlü olmalarını sağlar. Lilith bunu şeytan sevgilisinin kılığına girerek yapar. Aslında amacı Adem’in soyundan gelenleri öldürme işini kolaylaştırmaktır.

Ve yeminini de yerine getirdi sayılır, Adem’in erkek çocuklarını 8 gün, kız çocuklarını 20 gün sonra öldürdü. Kızlara bu kadar fazla zaman tanıması belki de içinde ki feministlikle alakalıydı kim bilir?

Genel olarak eski dönemlere bakarsak Lilith hep vardı ve ona benzeyenlerden hep korkuldu, örneğin Orta Çağ’da kızıl saçlı kadınların cadı olduğu iddia edilerek infaz edilmesi, yakılması ve kadının çoğu zaman şeytan olarak görülmesi, bunların hiçbiri tesadüf olmayabilir.

Kabil: Benim tanıdığım adama benzemiyor, sanki iki kişiler gibi. 
Lilith: Kimse tek kişi değildir, sen Kabil, aynı zamanda Habil'sin. 
Kabil: Ya sen? Lilith: Ben, ben bütün kadınlarım, onların bütün adları benim adım, dedi Lilith.
-Jose Saramago, Kabil.

Peki sizce, Lilith eşitliği savunan birisi mi, yoksa başkaldıran bir asi miydi?

Uzayla – Kültür Evreni