Rene Descartes Fransız düşünür, yazar, bilim adamı ve matematikçidir. Modern psikolojinin ve matematiğin kurucusu olarak kabul edilir. Düşünsel alanda matematiksel açılımlardan yararlanarak, doğrudan ortaya çıkan ve doğruluğu tartışılmaz kesin-mutlak birtakım bilgilerin var olduğunu savunmuş; bu savını da ”Düşünüyorum, öyleyse varım” şeklindeki ünlü söylemiyle ortaya koymuştur. Kartezyen koordinasyon sistemini (kartezyanizm) geliştirerek, özellikle düzlem geometrisinin ve matematiğin evrimsel sürecine büyük katkılar vermiştir.
Rene Descartes, 31 Mart 1596 yılında Fransa’da La Haye’de varlıklı bir ailede dünyaya geldi. Doğumundan bir yıl sonra annesi tüberküloz nedeniyle vefat etti. 10 yaşında Henry Le Grand adlı Cizvit kolejine gönderildi. Okul’da verilen Latince ve Yunanca eğitim onun için bir avantajdı. Yeni şeyler öğrenmek ve gezmeyi çok seven Descartes, 1612 yılında liseden mezun olup Paris’e gitti. Arkadaşı Mersenne ile Üniversite eğitimine kadar matematik üzerinde çalıştı. Dönemin ünlü matematikçilerinden Mydorge’yle tanıştı. Poitiers Üniversitesi hukuk fakültesinden mezun oldu.
O dönemde Avrupa kaynayan bir kazan gibiydi. Her yerde dini temelli çatışmalar vardı. Descartes toplumsal statüsünü sağlamlaştırmak için orduya katıldı. Hollanda Birleşik İller (Nassau) Prensi olan Maurice komutasındaki Protestan Felemenk ordusuna hizmet etmeye başladı.
Görevi sırasında yaratıcı yeteneğinin farkına varmasını sağlayacak kişi Isaac Beeckman’la tanıştı. İlk felsefik çalışmalarından olan ”Compendium Musicae”yi kaleme aldı. St. Augustine’in özgür irade kavramıyla ilgili de çalışmalar yapan filozof, Tanrı’nın iradesiyle eşit tuttuğu insan iradesinin, olduğunu ortaya atan teori üzerine düşündü. Bir süre Avrupa ülkelerini dolaşan Descartes, Otuz Yıl savaşları’nın başladığı dönemde yeniden askeriyeye döndü. Filozof’un en büyük amacı dünyayı gezmek ve evrenle ilgili somut delillere ulaşmaktı.
Hollanda’ya dönüp ünlü kitabı ”Treatise on the world’ü (Kurallar) yazmaya koyuldu. Bir çok bilim adamıyla, düsünürle iletişim kurdu onların zengin ufuklarından yararlandı. 1633 yılında, ünlü fizikçi Galileo’nun, Roma Katolik Kilise’si tarafından dünyanın yuvarlak olduğunu iddia ettiği için idam edildi. Kitabını tamamlamış olmasına rağmen bu olay üzerine yayıumlamayan Descartes, biraz bekledi. Ölümünden sonra 1701 yılında kitap basıldı.
Descartes hayatı boyunca evlenmesede birlikte olduğu eskiden hizmetçisi olan Hollandalı sevgilisi Helene’^den bir kız çocuğu dünyaya geldi. Ancak kız 5 yaşında öldü. Descartes matematik ve felsefe alanında yoğunlaşan çalışmalarının yavaş yavaş meyvesini vermeye devam ederek, 1637 yılında ”Söylem” adlı eserini imzasız olarak yayınladı. 1640’da Meditasyonlar adlı eserini çıkardı. 1643’de Utrecht Üniversitesi tarafından sakıncalı bulunan ”Kurallar”, yerel otoritelerce ateizm öğretlileri içerdiği gerekçesiyle düşünürün mahkum edilmesine neden oldu.
Aynı dönemde Bohemya Prensesi Elizabeth’le uzun süre devam edecek yazışmalara başladı. Prensese ithafen ”Felsefenin İlkeleri” adlı kitabını çıkarttı. Ardından Paris’e geçen Descartes Ünlü matematikçi ve fizikçi Pascal’la buluşarak, yeni görüşlerini onunla paylaştı. !649 yılında ”Ruhun Tutkuları” adlı kitabını tamamladı. Eserlerinden çok etkilenen ve onun dehasından faydalanmak isteyen İsveç Kraliçesi Christina’nın ricasını kırmayarak, ona ders vermeye başladı. Stockholm’e yerleşti. Ancak kraliçenin talebi üzerine derslerini sabahın erken saatlerinde verdi. Geç kalkmaya alışkın olan Descartes’in fizyolojik yapısı çok zorlandı. Soğuk iklime yenik düşerek vücudu zatürreye yakalandı. 11 Şubat 1650 yılında 54 yaşında vefat etti. Son sözleri
”İşte böyle ruhum, ayrılma zamanı geldi” oldu.
