Sabahattin Ali’yi Anlamak

Sabahattin Ali, Türk Edebiyatımızın bize kazandırdığı nice yazarlardan biridir. Dönemin şartlarına göre kısa ömründe biz okuyucuların beğenisine nice eserler üretmiştir. Toplumcu gerçekçi bir yazar olan Sabahattin Ali, eserlerinde bu dünyanın göründüğü kadar renkli olmadığını, yer yer acılar ile dolu olduğunu göstermiştir. Onu anlamak aslında İnsanlığı anlamaktır.


Onu anlamak, Monarşiden Cumhuriyete yeni geçmiş bir toplumu anlamaktır. Yeri gelir acılar, yeri gelir hüsranlar beliriverir eserlerinde. Toplumun içine düştüğü çirkefliği 1937 yılında kaleme aldığı “Kuyucaklı Yusuf” adlı eserinde görebiliriz mesela. Kitabın üstünden özet geçmek gerekirse yetim kalan Yusuf’un, Kuyucak adlı bölgenin kaymakamı tarafından evlat edindikten sonra yaşadıkları anlatılır. Kaymakamın kızı Muazzez ile evlenir, Muazzez’in kötü kalpli annesi Şahende Hanım ile aile içi çatışmalar yaşar ve bölgenin güya kabadayısı olan Şakir ile de güç kavgasına tutuşur.


Kuyucaklı Yusuf ve Sabahattin Ali

Kitabın geçtiği dönem Osmanlının son dönemleridir ve harp yakındır, cehalet diz boyudur. Kitapta anlatılmak istenen ana tema ise yanlış batılılaşmaya yapılan atıflardır. Şakir denilen bu kimse, Muazzez’i istemektedir ve onu elde etmek için her şeyi yapacak kadar kötü bir insandır. Şakir Karakteri, toplumun doyumsuzluğunu simgeler.

İnsanın aç gözlülüğünü, eline geçen ilk fırsatta neler yapabileceğine dair ip uçlar vermektedir. Garip Yusuf yerine, güç sahibi ve varlıklı Şakir ile kızını evlendirmek isteyen kötü kalpli anne figürü olan Şahende Hanım karakteri nankörlüğü simgeler. O ki hikâye de Yusuf’un karısı olan Muazzez’i Yusuf’tan habersiz Şakir’in düzenlediği ahlaksız eğlencelere götürmektedir. Bu olgu biz insanlığın her an içinde bekleyen kötülükten başka bir şey değildir.

Hikâye de yaşanan bu olayı öğrenen Yusuf karakterinin daha sonra yapacakları da kin ve İntikam duygusunu simgeler. O garip, merhametli Yusuf bile artık çileden çıkmıştır. Toplumun yapmak istediği ama bir türlü ortaya çıkarmadığı o isyan duygusunu bize anımsatır Yusuf karakteri. Sabahattin Ali eserinde bize birtakım dersler vermek istemiştir, herkesin bir yerlerden duyduğu ve kınayarak bahsini ettiği birtakım olayların gün gelip o kişilerinde kapısını çalacağını söylemektedir hep. Gülme komşuna, gelir başına deyimi “Kuyucaklı Yusuf” kitabı için çok yerinde bir sözdür.

Uzayla – Kültür Evreni

Bir yanıt yazın