Savaş ya da Kaç: Sempatik Sinir Sistemi

Sempatik sinir sistemi, vücudunuzun sabit alarm sistemidir.


İnsan vücudunun sempatik sinir sistemi, olması muhtemel bir fiziksel tehlikeyle karşılaştığı zaman “savaş ya da kaç” reaksiyonumuzu harekete geçirir. Sempatik sinir sistemi; genellikle birbirine uyumlanmış beyin yapılarının, sinirlerin ve hormonların ağıdır; yani dengesi bozulursa ciddi problemlere yol açabilir.


Sempatik Sinir Sistemi Nedir?

Sempatik sinir sistemi, istemsiz sinir sistemi olarak da bilinen otonom sinir sisteminin bir kısmını oluşturur. American Journal of Pharmaceutical Education’da yer alan bir araştırmaya göre, bilinçli bir talimat olmaksızın otonom sinir sistemi; kalp atış hızı, kan basıncı, göz bebeğinde büyüme, vücut sıcaklığı, terleme ve sindirim gibi önemli vücutsal fonksiyonları düzenler. Araştırma gösteriyor ki; nöron olarak adlandırılan farklı türde sinir hücreleri iskelet kası, kalp kası ve beze salgısı hareketlerini yönlendirerek bu farklı fiziksel reaksiyonları kontrol eder. Sistem, hayvanların bunu düşünmeksizin iç adaptasyonlarını ve reaksiyonlarını hızlandırmayı sağlar.

Sempatik Sinir Sistemi
Sempatik ve Parasempatik Sinir Sistemi Karşılaştırma

Sempatik sinir sistemi, tehlikeli ya da stresli durumlara karşı vücudun hızlı istemsiz reaksiyonunu yönetir. Hormonların ani baskısı kaslara fazladan kan pompalayarak vücudun uyanıklığını ve kalp atış hızını yükseltir. Beyne temiz oksijen göndererek nefes alışverişi hızlandırır ve hızlı enerji artışından dolayı glikoz aktarımı damarlara yapılır. Harvard Üniversitesi Tıp Fakültesi’ne göre bu reaksiyon o kadar hızlı bir şekilde gerçekleşir ki insanlar genellikle bunun olduğunu fark etmezler. Örneğin; bir insan, ona doğru düştüğünü tamamen algılamadan önce düşen bir ağacın yolundan kaçabilir.


Çalışmadığında Ne Olur?

Sempatik ve parasempatik sinir sistemleri, her bir sistemin vücutta aktif kalan ve diğer eylemleri önlemeye yardımcı olan denge ölçeğinin her bir tarafında bulunur. Eğer karşıt kuvvetler genellikle dengedeyse vücut iç dengeyi ve sabit bir hızla ilerleme işlemlerini her zamanki gibi yerine getirir. Fakat hastalıklar dengeyi bozabilir.

Kaynaklar: https://www.livescience.com/65446-sympathetic-nervous-system.html

Uzayla – Kültür Evreni

Bir yanıt yazın