Sümerler, sıklıklarla medeniyetin beşiği olarak adlandırılır. Tahta sıralara oturduğumuz o ilk yıllarda Sümerler’in bir medeniyeti baştan yarattığını duyduk. Bulundukları coğrafi bölge ve bir adım önde bakış açıları ile her zaman ilham oldular. Günümüzü dahi büyük oranda şekillendirdiler. İnsanlık tarihinde önemli bir yere sahip olan Sümerleri bu yazımızda daha yakından tanıyacağız.
Din Yapısı
İnsanın dünya üzerindeki etkisini 3 döneme bölebiliriz. Bunlardan ilki; Alt Paleolitik Çağ, ikincisi; Orta Paleolitik Çağ ve son olarak Üst Paleolitik Çağ’dır. Alt Paleolitik Çağ’da, insanoğlu somut teknolojiye odaklandı. Onu geliştirmeye çalıştı. Elinde maddesel olarak ne varsa onları geliştirdi. Taşı oydu; sopayı işledi; ateşle oynadı. Kendilerine korunacak alanlar inşa etmeye çalışırken çevrelerindeki maddeleri bir şekilde dönüştürmeleri gerekti. Bu şekilde, medeniyetin de ilk adımlarını attılar.
Doğanın verdiği maddesel varlıklara hayal güçlerini de kattıkları çağ ise Orta Paleolitik Çağ olarak adlandırılır. Bu çağda, daha yoğun olarak düşünmeye başlarlar. Rasyonelin dışına çıkarak; irrasyonel terimlerle doğayı yorumlamaya başlarlar. Onlar için artık sadece taş, sopa yoktur. Ölüleri bu dönemde gömmeye, törenler düzenlemeye başlarlar. Manevi anlamları güçlenir. Hayal güçleri ile medeniyete bir adım daha yaklaşırlar.
Üst Paleolitik Çağ ise kendilerini daha iyi ifade edebildikleri döneme denk gelir. Heykel sanatına başlarlar. Destanlar ve mitoloji bu dönemde doğar. Mağaralara çizilen ilk resimler de bu döneme denk gelir.
Mezopotamya Kültür Evrimi
Tarım devrimi ile beraber yerleşik düzen, artık bir gereklilik olmuştur. Göbeklitepe’den de bileceğimiz üzere insanlar yerleşik düzen ile beraber ölü merasimi yapılıyor; ritüeller hazırlanıyordur. Yerleşik hayat ile beraber maneviyata olan önem artar.
Sümerler’den önce insanlar göçebe bir hayatın içindedir. İnsanların Bir sonraki nesile bir katkısı yoktur. Sadece, gelip giderler Tarım devrimini gerçekleştiren Sümerler’dir. Coğrafi olarak suyun zengin olduğu bir bölgeye yerleşirler. Su, adeta dünyaya bir hayat kaynağı olur. Onun gücünü fark eden Sümerler de burada yaşantılarını kurarlar.
İlkleri Başlattılar
İçilebilir ve kullanılabilir su kaynağı ile buğday gelişir, beslenme kültürü oluşur. Buğday ile beraber ise ticaret meydana geliyor. Tarıma önem veren bu bölgede bolluğun önü arkası da kesilmez. Semavi dinler bu toprakları cennet olarak tanımlar. Bu bolluk ve bereketi şükür etmek amaçlı dualar yapılıyordu. Bir Tanrının varlığına ve onun hikmetine inanç meydana gelmişti.
Yerleşik düzene geçen Sümerlerin yazıyı bulmaları da çok uzun sürmez. Ticareti sorunsuz bir şekilde gerçekleştiren Sümerler, yazıyı da geliştirir. Artık nesilden nesile aktarabilecekleri kitaplar vardır. Büyük bir su kaynağının yanında konumlanmışlardır. Ticaretin merkezi adeta burasıdır. Yerleşik düzen içerisinde; tarımdan da güç alarak bir yaşantı sürerler. Bunları takiben kendileri yazı ile tanışır. Bizi de bu iletişim kanalı ile tanıştırırlar. Bahşedilmiş topraklar olarak anılan bugünkü körfez Araplarının bulunduğu Hazar Denizi’nin güney ve batısında yer aldılar. İzlerini hala bize kadar taşıyan bir tarihe imza attılar.
Uzayla – Kültür Evreni
