Atlar, dünyanın en asil ve hızlı hayvanlarından biridir. İnsanlığın tarihinde bir dönemden sonra neredeyse hep vardırlar ve tarihte insana yoldaşlık yapmıştırlar. Atların bu kadar sevilmesinin nedeni hem evcilleştirilebilir olmaları hem de insan dostu olmasıdır. Muazzam görünüşleri, nefes kesen hızlarıyla her zaman diğer hayvanlardan bir adım öndedirler.
Atlar tarihin önemli anlarında ortaya çıkarlar ve savaşlarda önem arz ederlerdi. İnsanların ulaşamayacağı hızlar, fiziksel kuvvetler için yardımcı olmuşlardır. Hatta arabanın motor gücünü belirtmek için ”beygir gücü” bile denilmiştir.
Tabi atlar artık günümüzde savaşlar veya diğer tarihi durumlar için kullanılmıyor. Günümüzde daha çok at yarışlarında veya ahırda ön plana çıkarlar. Örneğin yarışta sakatlanan bir at özellikle de bacağı kırılırsa maalesef tedavisi olmadığı için ve acı çekmemesi istendiğinden vurulur. Bacağı kırılan atın, iyileşme imkanı olmadığı durumlarda ötanazi yapılarak hayatına son verilir.
Peki Neden?
Atların anatomisine baktığımızda bacaklarının üstünde oldukça güçlü kaslar bulunur fakat dizlerinin altında kas yoktur. Onun yerine inanılmaz hızlı olmalarını sağlayan tendon bağları vardır. Bu tendonlar atlara hızını kazandırdığı gibi dayanıksız olmasını da sağlıyor. Çünkü atların bacak kemikleri oldukça hafiftir. Aslında baktığımızda atlarda bulunan 205 kemiğin 80’i bacaklarındadır. Fakat ince oldukları için bacakta meydana gelen herhangi bir kırılma tüm kemik yapısını bozuyor.
Atların bacaklarında oluşan sorunlar genellikle öndeki iki ayakta meydana gelir. Bunun nedeni ise asıl yükün %60-65’ini bu iki ayak taşımakta. Ayaktaki problem sadece kendi alanıyla da sınırlı kalmıyor bir atın kan dolaşımında da sorun oluşturuyor. Çünkü bir at bacaklarını hareket ettiremezse bacaklarının kan dolaşımı da bu durumdan kötü etkileniyor. Atların olası iyileştirme sürecinde de zorluklar yaşanıyor çünkü bir at gününün çoğunu dört ayak üzerinde durarak geçiriyor. Birkaç saatlik uyku ile at yeterli enerjiyi toplayabilmektedir.
Atlar özgürce dörtnala koşarlar.
Atlar hızlı koştuğu gibi yüksek miktarda yükleri de taşıyabiliyor (450 – 1000 kilogram). Durum böyle olunca da atın bir bacağının kırılması bile diğer bacaklara ani güç bindiriyor. Bir bacağın kırılması diğer bacakların eklemlerinde iltihaplanmaya yol açıyor.
Kaynaklar: Scienceabc | Howstuffworks
Uzayla – Kültür Evreni
