Mit Nedir?
Mitler doğaüstü güçleri, doğaüstü yaratıkları ve olayları anlatan hayal ürünü öykülerdir. Yüzyıllar boyu bu öyküler birbirlerinden beslenerek zenginleşmiştir. Mitler evrenin ve insanın yaratılışı ve tanrılar hakkında bilgi verir.
Yunan Medeniyeti Nedir?
Uzun bir döneme yayılan Eski Yunan medeniyeti bizi felsefe, edebiyat, matematik, tiyatro, hukuk, mimari gibi bir çok alanda beslemiştir.
Yunan medeniyetinin kendine has özelliklere kavuşması M.Ö. 8. yüzyıla dayanır. Bu dönemde yunan alfabesi ortaya çıkmış ve şuan ki mitlerin var olmasını sağlamıştır. Yunan şairlerinin en ünlüsü olan Homeros M.Ö. 800-700 arası bir dönemde Yunanistan’ın doğusunda yaşamıştır. İlyada ve Odysseia, Batı dünyasının ilk yazılı eserleri kabul edilir. Yunan kültürü kendisini M.Ö. 2. ve 1. yüzyıllarda Romalılara devretmiştir. Artık kültürü onlar devam ettirecektir. -Yunan Mitolojisi- Uzayla
Yunan Mitolojisi Evrenin Yaratılışı
Başlangıçta sonsuz boşluk Khaos vardı. Sonra da Yer (Gaia), Ardından sırasıyla:
- Ölüler Ülkesi’nin en derin yeri (Tartaros)
- Eros (Aşk)
- Yeraltı karanlığı (Erebos)
- Yeryüzü karanlığı, gece (Nyks)
- Aither (Esîr), dünyayı saran hava tabakası
- Hemera (Gün) oluştu.
Gaia yıldızlı Gök’ü, Uranos’u doğurdu.
Gaia’nın Uranos’la birlikteliğinden altı erkek yani Titanlar ve 6 kız yani Titanidler doğdu. Tek gözlü Kikloplar, yüz kollu Hekatonkheirler de doğdu.
Çocuklar’dan hoşlanmayan Uranos onları doğar doğmaz Yer’in (Gaia) en derinlerine kapatır. Gaia bundan hiç hoşanmıyordu ve dolayısıyla çocuklarına ayaklanma çıkarmaları için teşvik ediyordu. Sadece Kronos annesine yardımcı olacaktır.
Kronos, annesinin bıçağıyla babasının cinsel organını keser ve denize atar. Ölümsüz tohumdan Afrodit doğar, adın anlamı köpükten doğmuş demektir. Kronos, erkek ve kız kardeşlerine Yer’in dibinden kurtarır. Uranos’ın yarasının kanından Erinyalar (İntikam Tanrıçaları) ve devler doğar.
Kronos kız kardeşi Rhea ile evlenir.
Buradan Hestia, Demeter, Hera, Poseidon, Hades ve Zeus dünyaya gelir. Kronos, Zeusu hemen yutmak ister çünkü kendisinin babası Uronos’u devirdiği gibi Zeus’da ileride onu devirecektir. Bunu bilen Rhea, Annesi Gaia’dan çocuğu saklamasını ister. Gaia çocuğu Girit’e götürür ve Zeus orada büyür.
Zeus büyükannesinin yardımı ile babasına ilaç içirir ve diğer çocukları kusturur. Kikloplarla Hekatonkheirleri kurtarır. Onlar da Zeus’a şimşek ve yıldırımları verir.
Ve Kronos tarafından yönetilen Titanlarla, Rhea’nın çoçukları (başta Zeusun) Olimposlular sert, acımasız, büyük bir savaş yapar. Uzun yıllar süren savaşı Yüzkolların yardımıyla Olimposlular kazanır. 12 Titan devrilir ve yerine 12 Olimposlular geçer.
Poseidon denizi, Hades yeraltı dünyasını, Zeus da göğü ve evreni yönetir. Tanrılar ambrosia ve nektar ile beslenir.
Yunan Mitolojisi Tanrılar ve Tanrıçalar ile Görevleri
- Zeus: Hükümdardır. Göğe ve bütün atmosfere hükmeder. En güçlüsüdür.
- Hera: Zeus’un karısıdır. Evlilik ve doğum tanrıçasıdır.
- Hades: Zeus’un kardeşi. Ölülerin zindancısı, yeraltının sahibi
- Poseidon: Zeus’un kardeşi. Deniz tanrısı. Atları ve boğaları evcilleştirdi.
- Hephaistos: Hera ile Zeus’un oğlu. Ateş, volkan, demirci, büyücü.
- Ares: Zeus ve Hera’nın oğlu. Savaş tanrısı.
- Dionysos: Zeus’un oğlu. Bitki büyütme, şarap, bereket, tiyatro tanrısı.
- Apollon: Zeus’un oğlu. Kehanet, şiir, ışık, müzik, okçuluk, tıp tanrısı.
- Hermes: Zeus’un oğlu. Tüccarların, hatiperin ve hırsızlık, şifa tanrısı.
- Athena: Zeus’un kızı. Sanat, teknik, barış, savaş tanrıçası.
- Artemis: Zeus’un kızıdır. Bitkiler, hayvanlar ve çocukların tanrıçasıdır.
- Afrodit: Aşk, güzellik, eğlence tanrıçasıdır.
Zeus
Göklerin tanrısı Zeus tüm tanrılardan sorumludur. Çoğu tanrının babasıdır. Aklına koyduğu şeyi gerçekleştirmek için kılık değiştirmede ustadır. Bir defasında Girit kralı Minos’u dünyaya getiren Europdyla ile birlikte olabilmek için boğaya dönüşmüştür. Çoğunlukla yıldırım ile özdeşleştirilir. Sabrıyla ün salan aynı zamanda kız kardeşi olan Hera’yla evlidir.
Apollon
Zeus’un oğludur. Güneşi temsil eder. Güneşin gün içinde doğudan batıya hareket etmesi Apollon’un gün boyu iki tekerlekli arabasıyla açıklanırdı. Apollo müzik, okçuluk, şiir gibi bir çok şeyin tanrısıdır. Ona adanmış bir çok tapınak vardır. Bunlardan biri delphi tapınağıdır.
Artemis
Artemis ay ile temsil edilir. Artemis ve Apollon Delos Adası’nda doğmuştur. Ada o kadar kutsaldır ki bugün bile kimsenin doğmasına ve ölmesine müsaade edilmez. Avcılık ve yabani yaşamın temsilcisidir. Aynı zamanda doğum ve Bekaretin tanrıçasıdır. Artmeis heykelleri Türkiye’de Efes antik kentinde bulunmaktadır.
Poseidon
Deniz tanrısı olarak üç dişli yabasıyla tsunamiler, depremler, deniz rüzgarları yaratır. Poseidon Zeus’un kardeşidir. Kronos’u devirdikten sonra dünya’yı paylaşmak için üç çöp çekerler. Zeus’a gök, Poseidon’a deniz ve zavallı Hades’e ise yeraltına sıkışmak kalır.
Afrodit
Aşk, arzu ve güzellik tanrıçasıdır. Ateş tanrısı Hephaistos’un karısı ve savaş tanrısı Ares’in sevgilisidir. Güzelliğinin Troya Savaşı’nı tetiklediği söylenir. Efsaneye göre, Zeus’un düzenlediği bir ziyafet sırasında üzerinde ” dünyanın en güzel kadınına” yazan bir elma anlaşmazlık tanrısı Eris tarafından törenin orta yerine bırakılır. Afrodit, Athena ve Hera ayrı ayrı elmanın kendilerine ait olduğunu söylerler. Elma’nın sahibini belirlemek ise Troya’daki en gözde bekar ölümlü Paris’e düşer. Tanrıçaların herbiri baştan çıkarıcı hediye ve davranışlarla Paris’e kur yaparlar kendisini seçmesi için. Fakat Afrodit’in Troyalı Helen teklifi en cazip tekliftir. Fakat Helen zaten Yunan kralı Menelaus ile evlidir. Karısını geri almak için Troya’ya saldırır.
Eros
Eros fiziksel arzu ve ihtiyaçları temsil eder. Erotik sözcüğü buradan gelir. Tanrılara ve ölümlülere onları aşık eden oklar fırlatmasıyla resmedilir. Eros ve kalbe saplanan ok ikonografisi bugün halen kullanılmaktadır.
Athena
Athena, tanrılar arasında en çok sevilip sayılan biridir. İntikam peşinde hareket etmez, hınçlanmaz. Dürüstlükten bilgeliğe, cesaretten azme kadar her şey onda vücut bulmuştur. Hukuk, adalet, bilgelik ve cesaretin temsilcisidir. Yunanistan’ın başkenti onun adını taşır. Poseidon ile şehrin adı için rekabet ederler ve sonunda kazanır.
Ares
Savaş ve vahşi cesaretin temsilcisidir. Yunan edebiyatında ve savaş hikayelerinde sıkça Ares’in gazabından bahsedilir.
Hades
Yeraltının efendisidir. Öfkeli bir mizacı vardır. Hades, herkesin ölümden sonra gönderildiği yerdir. Diğer dinlerin aksine ölenler sadece tek bir mekana gider. Tabi Hades’de farklı sınıflar vardır.
Hephaistos
Ateşin, volkanların madeni eşyalar ve heykellerin tanrısıdır. Tanrıların zırhlarını yapmıştır, zırh yapmada ustadır. Hafif topal bir bacağı oldu sanılır.
Kronos
Zeus ve bazı tanrıların babasıdır. Kronos cennetin güçlerini babasından zorla alır. Zeus’da babasını yenerek yükselmiştir.
Gaia
Toprak tanrıçası ve her şeyin anasıdır. Yunan tanrılarının anaerkil figürüdür. Toprak Ana figürü ile temsil edilir.
Adonis
Ebedi ”aşk ve arzu” ile özdeşleşmiştir. Bitkilerin ve yeniden doğuşun tanrısıdır. O kadar yakışıklıdır ki Aşk tanrıçası Afrodit’in dikkatini çeker. Afrodit gözkulak olması için onu bahar tanrıçası Persephone’ye veririr. Persephone Adonis’e tutulur ve onu geri vermek istemez. Aralarında anlaşmazlık çıkar. Neyse ki Adonis ortalığı yatıştırır ve ikisine de zaman ayıracağını söyler. Bu birliktelik Afrodit’in kocası Ares’i çileden çıkarır ve domuza dönüşüp Adonis’i öldürür. Adonis Afrodit’in kollarında can verir.
Uzayla – Kültür Evreni
